AR-GE Harcamaları ve GSYH Oranı
2023 yılında TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, Türkiye’nin gayrisafi yurt içi AR-GE harcaması bir önceki yıla göre 178 milyar 873 milyon lira artarak 377 milyar 542 milyon liraya ulaştı. Bu harcamaların GSYH içindeki oranı ise yüzde 1,32’den yüzde 1,42’ye yükseldi.
Şirketler ve Kuruluşların Payı
AR-GE harcamalarının en büyük payı mali ve mali olmayan şirketlerde bulunurken, yükseköğretim kurumları da önemli bir paya sahip oldu. Kar amacı olmayan kuruluşların AR-GE harcamalarının genel devlet harcamaları içindeki payı ise yüzde 4,9 olarak gerçekleşti.
Personel ve Finansman
AR-GE harcamaları içinde personel harcamaları önemli bir yere sahipken, bu harcamaların finansmanı mali ve mali olmayan şirketler tarafından büyük ölçüde karşılandı. Genel devlet harcamalarının yanı sıra yükseköğretim, yurt dışı ve diğer kaynaklar da AR-GE finansmanına katkı sağladı.
Dağılım ve Profil
AR-GE personelinin büyük çoğunluğu mali ve mali olmayan şirketlerde bulunurken, kadın AR-GE personelinin oranı yükseköğretimde daha yüksek çıktı. Özellikle doktora ve yüksek lisans düzeyinde eğitim alan personellerin oranı dikkat çekiciydi.
Bölgelere Göre Dağılım
AR-GE harcamalarının en yüksek olduğu bölgeler Ankara, İstanbul ve Kocaeli-Sakarya-Düzce-Bolu-Yalova olarak belirlendi. Bu bölgelerdeki AR-GE personel sayısı ve harcamaları da diğer bölgelere kıyasla daha yoğun görüldü.
Teknoloji Faaliyetleri ve Araştırmacılar
Yüksek teknoloji faaliyetlerine yönelik AR-GE harcamaları büyük oranda mali ve mali olmayan şirketlerde gerçekleştirilirken, orta düşük ve düşük teknoloji alanlarında da AR-GE faaliyetlerine önem verildi.
Orta yüksek teknoloji faaliyetlerinde çalışan araştırmacı sayısı diğer sektörlere göre belirgin bir şekilde yüksekti. Yüksek teknoloji faaliyetlerindeki araştırmacı sayısı da dikkate değerdi.
